Als mondzorgprofessional geef je regelmatig advies aan patiënten over het voorkomen van gebitsslijtage. Een congresverslag op DentalInfo beschrijft, dat er een verandering in deze preventieve adviezen nodig is.[1] Er zou zelfs sprake zijn van een dogma-verschuiving, waarbij wordt gesteld dat er geen wachttijd meer nodig is voor het poetsen na het eten van iets zuurs. Deze verschuiving kan mogelijk gevolgen hebben voor de adviezen en behandeling van gebitsslijtage.
Echter is dit advies in het congresverslag in strijd met de informatie uit de huidige folder van het Ivoren Kruis (2013).[2] Hierin wordt geadviseerd om minstens 1 uur te wachten met tandenpoetsen na het consumeren van iets zuurs. Deze wachttijd wordt aanbevolen, omdat zure voedingsmiddelen het glazuur van de gebitselementen ‘verzacht’, waardoor het glazuur gemakkelijk weggepoetst kan worden direct na het eten of drinken.[2]
Maar hoe zit het nu precies met dit advies van het Ivoren Kruis en het advies uit het congresverslag?
Is het nu wel of niet verstandig om je tanden te poetsen direct na het eten of drinken van zure voedingsmiddelen?
Onderzoek naar tanderosie en zure voedingsmiddelen
Uit de meest recente Nederlandse prevalentiegegevens (2016) blijkt, dat milde en matige gebitsslijtage respectievelijk bij 13% en 80% van de bevolking voorkomt, terwijl ernstige gebitsslijtage bij 6% voorkomt. Daarnaast hebben oudere leeftijdsgroepen en mannen vaker last van gebitsslijtage. Mensen met een lagere sociaaleconomische status (SES) hebben gemiddeld vaker gebitsslijtage dan mensen met een hogere SES.[3] Het is dus belangrijk om deze slijtage tijdig te diagnosticeren en te stoppen.
Terug naar het congresverslag van DentalInfo. Bij navraag bij DentalInfo bleek de informatie afkomstig uit het onderzoek van O’Toole et al. (2017).[4] In dit case-control onderzoek werden 300 mensen met tanderosie en 300 mensen zonder tanderosie vergeleken. Het doel was om de interactie tussen de inname van zure voedingsmiddelen, tandenpoetsen na de inname van zure voedingsmiddelen en erosieve gebitsslijtage te onderzoeken.
Uit de resultaten blijken dat de totale dagelijkse frequentie van de inname van zure voedingsmiddelen geassocieerd was met erosieve gebitsslijtage. Er wordt aangeraden om bij patiënten met vroege tekenen van erosieve slijtage na te vragen hoe vaak per dag en op welke manier zij zure voedingsmiddelen consumeren. Bovendien werd het tandenpoetsen na de maaltijden niet geassocieerd met erosieve gebitsslijtage.[4]
Uit een ander systematisch onderzoek met meta-analyse bleek, dat uitgesteld tandenpoetsen niet effectief was om tanderosie te verminderen.[5] Dit suggereert dat het preventieve advies van het Ivoren Kruis om het poetsen na de maaltijden uit te stellen, niet wordt ondersteund door de resultaten uit deze onderzoeken.
Advies van een expert
Voor deskundige informatie over de mogelijke wachttijd voor het tandenpoetsen, is advies ingewonnen bij Bas Loomans, hoogleraar Orale Functieleer en Restauratieve Tandheelkunde aan het RadboudUmc. Bas is een expert op het gebied van ernstige gebitsslijtage.
“Helaas is er geen eenduidig antwoord te geven of direct tanden poetsen na het eten van zuur voedsel wel of niet verstandig is. Ondanks dat tandenpoetsen na het eten van zuur voedsel een beschadiging kan geven, is hélemaal niet je tandenpoetsen nog onverstandiger. Zoals uit het onderzoek van O’Toole [4,6] blijkt, is het beter om zowel de totale dagelijkse hoeveelheid als de momenten van inname van zure voedingsmiddelen te bekijken, samen met het algemene gezondheidsgedrag, in plaats van alleen naar het moment van tandenpoetsen te kijken.”, geeft Bas aan.
Tot slot
Factchecking in de gezondheidszorg is essentieel om de verspreiding van misinformatie te voorkomen. Door betrouwbare bronnen te raadplegen en wetenschappelijk bewijs zorgvuldig te analyseren, kunnen aanbevelingen voor de dagelijkse praktijk worden gedaan. Kortom, dankzij deze factchecking is het aan te raden om het advies van het Ivoren Kruis te herzien.
Lees ook: Twee evidence-based updates over handtandenborstels
Bronnen
1.Wisman, J. (21 april 2024). Tanderosie de laatste inzichten. DentalInfo. Geraadpleegd op 30 december 2024 op https://www.dentalinfo.nl/thema-a-z/kindertandheelkunde/tanderosie-de-laatste-inzichten/
2.Ivoren Kruis (2013). Slijtage van het gebit. Geraadpleegd op 30 december 2024 op https://ivorenkruis.org/artikelen/slijtage-van-het-gebit/#waardoor-slijt-het-gebit
3.Wetselaar, P., Vermaire, J. H., Visscher, C. M., Lobbezoo, F., & Schuller, A. A. (2016). The Prevalence of Tooth Wear in the Dutch Adult Population. Caries research, 50(6), 543–550.
4.O’Toole, S., Bernabé, E., Moazzez, R., & Bartlett, D. (2017). Timing of dietary acid intake and erosive tooth wear: A case-control study. Journal of dentistry, 56, 99–104.
5.Hong, D. W., Lin, X. J., Wiegand, A., & Yu, H. (2020). Does delayed toothbrushing after the consumption of erosive foodstuffs or beverages decrease erosive tooth wear? A systematic review and meta-analysis. Clinical oral investigations, 24(12), 4169–4183.
6.O’Toole, S., Newton, T., Moazzez, R., Hasan, A., & Bartlett, D. (2018). Randomised Controlled Clinical Trial Investigating The Impact of Implementation Planning on Behaviour Related to The Diet. Scientific reports, 8(1), 8024.
