De monddouche is in de jaren ’60 van de vorige eeuw geïntroduceerd en is ook bekend onder de naam Waterflosser, WaterPik, Aquacare of Oral irrigator.[1] De monddouche is ontwikkeld als hulpmiddel ter aanvulling van het tandenpoetsen om meer interdentale en subgingivale plaque te verwijderen en om gingivale ontstekingen te verminderen.
Maar is de monddouche hierin effectief ? En wat is er bekend over de werking en de veiligheid van de monddouche ?
Werking monddouche
Een monddouche verwijdert mechanisch tandplaque en debris door het uitstoten van een vloeistof. Deze vloeistof is meestal water en kan worden aangevuld met een mondspoelmiddel. Bij de vloeistofstraal spelen 2 factoren een belangrijke rol, namelijk de pulsatie en druk. Door de combinatie van deze factoren ontstaat er een compressie -en decompressie fase van het weefsel en worden subgingivale bacteriën en debris verwijderd en wordt de gingiva gestimuleerd.[1]
Het gebruik van de standaard ‘jet’ (spuitstuk) van de monddouche zorgt voor een irrigatie van ongeveer 23-54% van de pocketdiepte. Deze irrigatiediepte kan verschillen afhankelijk van de pocketdiepte en de plaatsing van de punt van de jet.[2]
Effectiviteit monddouche
De monddouche kan veilig gebruikt worden. De druk op de gingivale weefsel van de vloeistofstraal beschadigt het gingivale weefsel niet. De bacteriemie die door de irrigatie ontstaat, is even groot als de bacteriemie die ontstaat tijdens het tandenpoetsen, flossen, scaling en rootplaning en kauwen.[1,3] Echter vermindert orale irrigatie niet de zichtbare meetbare plaque, maar spoelt het alleen het debris en losse (voedsel)resten weg.
Uit meerdere systematic reviews blijkt dan ook, dat het gebruik van de monddouche in combinatie met tandenpoetsen geen significant langdurend aanvullend effect heeft op het verminderen van tandplaque in vergelijking met tandenpoetsen alleen.[3,4] Door het wegspoelen van het debris wordt wel de maturatie van de tandplaque verstoort, waardoor er op langer termijn een afname van de gingivale ontsteking kan ontstaan.
Echter is de evidentie hierover niet eenduidig [4-6] en is de monddouche even effectief als floss in het verminderen van gingivitis.[4] Echter is floss nauwelijks effectief in het verminderen van gingivitis en in het verwijderen van interdentale plaque.[5,6] De rager is hiervoor het meest effectieve interdentale hulpmiddel.[6]
Adviseren ?
Naast dat de effectiviteit van de monddouche niet door de evidentie wordt ondersteund, zijn er nog aantal praktische belemmeringen. Voor het gebruik van een monddouche met een snoer is altijd een ‘vaste plek’ nodig vanwege dat monddouche verbonden is aan het waterreservoir. De snoerloze versie van de monddouche zou hiervoor een oplossing kunnen zijn. Tevens zijn de aanschafkosten van een monddouche redelijk hoog.
De vraag is of de aanschafkosten van de monddouche worden terug verdiend vanwege de ineffectieve plaqueverwijdering en of de patiënt niet beter een ander hulpmiddel kan gebruiken om de mondgezondheid te verbeteren.
Lees ook: Effectieve plaqueverwijdering bij beugels
Bronnen
1.Jahn CA. The dental water jet: a historical review of the literature. J Dent Hyg. 2010;84(3):114‐120.
2.Boyd RL, Hollander BN, Eakle WS. Comparison of a subgingivally placed cannula oral irrigator tip with a supragingivally placed standard irrigator tip. J Clin Periodontol. 1992;19(5):340‐344.
3.Husseini A, Slot DE, Van der Weijden GA. The efficacy of oral irrigation in addition to a toothbrush on plaque and the clinical parameters of periodontal inflammation: a systematic review. Int J Dent Hyg. 2008;6(4):304‐314.
4.Worthington HV, MacDonald L, Poklepovic Pericic T, et al. Home use of interdental cleaning devices, in addition to toothbrushing, for preventing and controlling periodontal diseases and dental caries. Cochrane Database Syst Rev. 2019;4(4):CD012018.
5.Kotsakis GA, Lian Q, Ioannou AL, Michalowicz BS, John MT, Chu H. A network meta-analysis of interproximal oral hygiene methods in the reduction of clinical indices of inflammation. J Periodontol. 2018;89(5):558‐570.
6.Sälzer S, Slot DE, Van der Weijden FA, Dörfer CE. Efficacy of interdental mechanical plaque control in managing gingivitis -a meta-review. J Clin Periodontol. 2015;42:S92‐S105.
Afbeelding: anna-alekseeva-kostolom3000
